แนะพ่อ-แม่-ผู้ปกครอง ป้องกันฟันผุ ต้องเริ่มตั้งแต่แรกเกิด โดยเฉพาะฟันน้ำนม หากปล่อยให้ผุ อาจเสี่ยงฟันแท้ผุตามด้วย ชี้ ส่งผลเสียในระยะยาวทั้งการดูแล และรักษา

    พ่อแม่ส่วนใหญ่มักจะคิดว่าฟันซี่แรกของลูก หรือฟันน้ำนมเดี๋ยวก็หลุดไป จึงขาดการเอาใจใส่ดูแล และจะเริ่มดูแลเมื่อฟันแท้ขึ้น ส่งผลให้เด็กไทยกว่าครึ่งประเทศมีฟันน้ำนมผุ และอาจบานปลายไปถึงการเป็นหนองที่ปลายรากฟัน ส่งผลให้ต้องรักษาด้วยวิธีการที่ซับซ้อน มีค่าใช้จ่ายสูง ดังนั้น จึงควรเริ่มดูแลฟันของลูกตั้งแต่ซี่แรก เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลกระทบในระยะยาว โดยการใช้แปรงสีฟันที่มีขนาดเล็กและมีขนแปรงที่นุ่มเป็นพิเศษ ควบคู่กับยาสีฟันที่เหมาะสำหรับเด็กทารก โดยเลือกความเหมาะสมได้ที่ฉลากสินค้า การใช้ยาสีฟันควรใช้ในปริมาณเล็กน้อย หรือ แค่พอชื้นเท่านั้นแปรงที่บริเวณตัวฟันเป็นแนวนอน เมื่อแปรงเสร็จแล้วให้ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำหมาดๆ เช็ดคราบยาสีฟันออกให้หมด

    การป้องกันฟันผุนั้น ต้องเริ่มตั้งแต่แรกเกิด เมื่อทารกแรกเกิดควรกินนมแม่อย่างเดียวจนถึง 6 เดือน และกินนมแม่ควบคู่อาหารที่เหมาะสมตามวัยจนถึง 2 ปี หรือนานกว่านั้น นมแม่จะทำให้เกิดฝ้าขาวในปากน้อยกว่านมขวด อีกทั้ง ยังมีสารอาหารและภูมิต้านทานที่มีประโยชน์สูงสุดสำหรับลูกน้อย วิธีการทำความสะอาดช่องปากในเด็กที่ฟันยังไม่ขึ้น คือ ใช้ผ้าสะอาดพันที่บริเวณปลายนิ้วมือ เช็ดบริเวณเหงือกและฟันของลูกให้ทั่วช่องปาก และเมื่อลูกน้อยโตขึ้น พ่อแม่ยิ่งต้องใส่ใจสุขภาพช่องปากของลูกน้อยให้มากขึ้นอีก เพราะนมผงหรือนมกล่อง จะทำให้เกิดคราบขาวในช่องปากของลูก อีกทั้ง ยังมีน้ำตาลเป็นส่วนประกอบ หากไม่ดูแลทำความสะอาดจะทำให้เกิดฟันผุ หรือเกิดเชื้อราในช่องปากได้ ไม่ควรปล่อยให้ลูกหลับคาขวดนม

    ในวัยเด็กเล็ก (0-3 ปี) พ่อแม่และผู้เลี้ยงดูควรทำความสะอาดช่องปากให้เด็ก เมื่ออายุ 3 ปีขึ้นไป ให้เด็กแปรงฟันเอง และเป็นหน้าที่ของผู้เลี้ยงดูที่ต้องตรวจความสะอาดซ้ำทุกครั้งที่แปรงจนถึงอายุประมาณ 8-9 ปี หรือเมื่อสามารถผูกโบว์ หรือเชือกรองเท้าได้เอง และควรสอนวิธีการดูแลรักษาฟันที่ถูกต้องให้กับลูก โดยใช้หลักการแปรงฟันแบบ 2-2-2 คือ แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ด้วยยาสีฟันผสม ฟลูออไรด์ โดย แปรงฟันนานอย่างน้อย 2 นาที ให้สะอาดทั่วทั้งปาก ทุกซี่ ทุกด้าน ไม่กินขนม หรืออาหารหวานหลังแปรงฟัน 2 ชั่วโมง หากพบว่าเด็กแปรงไม่สะอาดผู้ปกครองก็ควรแปรงซ้ำให้สะอาดทันที และช่วยใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดระหว่างซอกฟันให้แก่เด็กทุกวัน เพื่อลดการตกค้างของเศษอาหารในซอกฟัน ควรแนะนำลูกว่าอย่ากินอาหารที่มีน้ำตาลมากเกินไป เช่น ขนมขบเคี้ยว ลูกอม ลูกกวาด น้ำหวานหรือน้ำอัดลม เพราะหากมีน้ำตาลตกค้างที่บริเวณฟัน น้ำตาลจะแปรสภาพเป็นแบคทีเรีย และกัดกินเนื้อฟัน ส่งผลให้เกิดอาการฟันผุ
กรมอนามัย